Od ponad 200 lat wiadomo, że bogactwo gatunkowe różnych grup organizmów jest największe w okolicach równika i maleje w kierunku biegunów. Sformułowano kilkadziesiąt hipotez tłumaczących to zjawisko, jednak ze względu na brak rzetelnych danych w skali całego globu, mało która z nich została rygorystycznie przetestowana. W najnowszym artykule „Co-limitation towards lower latitudes shapes global forest diversity gradients”, który ukazał się w Nature Ecology and Evolution (https://doi.org/10.1038/s41559-022-01831-x) wykazujemy, że bogactwo gatunkowe drzew na Ziemi zależy od wielu czynników, z których najważniejszym jest średnia temperatura roczna. Analizy danych o składzie gatunkowym oraz klimacie i glebie zebrane na około 1 300 000 powierzchni badawczych potwierdziły, że najwyższe bogactwo gatunkowe drzew (średnio 98 gatunków na hektar lasu) występuje w pobliżu równika. Na półkuli północnej w pasie od równika do 10o szerokości geograficznej bogactwo gatunkowe zmniejsza się w tempie średnio 6 gatunków na 1o. W tej strefie bogactwo gatunkowe zależy od wielu współdziałających czynników: ukształtowania terenu, działania człowieka, żyzności gleb oraz klimatu. Między 10o a 50o szerokości geograficznej północnej bogactwo gatunkowe drzew zmniejsza w dużo wolniejszym tempie i zależy głównie od temperatury i opadów, przy czym im wyższa średnia temperatura roczna, tym ważniejsze są opady, im bardziej sucho, tym ważniejszy wpływ wywiera temperatura. Średnie bogactwo gatunkowe drzew stabilizuje się na 500 północnej szerokości geograficznej (szerokość geograficzna Krakowa) na poziomie średnio 4 gatunków/ha. Na półkuli południowej trendy są podobne, aczkolwiek granice poszczególnych stref układają się na innych szerokościach geograficznych.
Pełny tekst artykułu: Liang et al. Co-limitation towards lower latitudes shapes global forest diversity gradients. Nat Ecol Evol (2022). https://doi.org/10.1038/s41559-022-01831-x