Teraźniejszość jest kluczem do przeszłości – mikrofosylia pozapyłkowe jako wskaźniki wpływu zwierząt roślinożernych na roślinność w Puszczy Białowieskiej
- Czas trwania projektu
- 01.03.2021-28.02.2025 (48 miesięcy)
- Instytucje finansujące:
- Narodowe Centrum Nauki
- Koordynator projektu:
- prof. dr hab. Bogdan Jaroszewicz
Mikrofosylia pozapyłkowe to grupa szczątków spotykanych w preparatach palinologicznych obok ziaren pyłku i zarodników. Są to pozostałości różnych organizmów, między innymi wielu grup grzybów zajmujących rozmaite środowiska. Celem projektu jest określenie ich składu we współczesnych próbkach pyłkowych z Puszczy Białowieskiej dla udoskonalenia rekonstrukcji historii tego obszaru. Wykorzystamy próbki mszyste, będące naturalnymi pułapkami pyłkowymi oraz pułapki Taubera – aparaty zbierające opadający pyłek w cyklu rocznym. Przeanalizujemy, jakie czynniki środowiskowe wpływają na obfitość tego rodzaju szczątków w próbkach. Właściwości indykacyjne wielu mikrofosyliów pozapyłkowych nie są jeszcze do końca poznane, zatem dostarczymy nowych danych w tym zakresie. Nowe badania, uwzględniające tę grupę szczątków, przybliżają badaczy do bardziej precyzyjnego określenia ich cech wskaźnikowych. Puszcza Białowieska stwarza doskonałe warunki do śledzenia relacji pyłek/roślinność oraz do badań nad mikrofosyliami pozapyłkowymi i ich rolą wskaźnikową.
Ważną grupę mikrofosyliów stanowią zarodniki grzybów koprofilnych, czyli związanych
z odchodami zwierząt roślinożernych. Określimy ich użyteczność jako wskaźników obecności zwierząt kopytnych w pobliżu stanowiska. Zbadamy skład około stu poduszek mszystych, dwudziestu pułapek Taubera, a także odchodów pięciu rodzimych gatunków roślinożerców (jeleń, sarna, łoś, żubr i dzik) pod kątem występowania tej grupy spor. Zależności te będą stanowiły punkt odniesienia dla używania spor grzybów koprofilnych jako narzędzia do określenia zagęszczenia populacji kopytnych zwierząt roślinożernych w przeszłości.
Projekt będzie realizowany w oparciu o analizę pyłkową, uwzględniającą mikrofosylia pozapyłkowe, a uzyskane wyniki będą stanowić podstawę do wzbogacenia wiedzy na temat metodologicznych aspektów badań nad współczesnym opadem pyłku i mikrofosyliami pozapyłkowymi.